Çocuklarda Kekemelik Neden Olur?

Anne – Çocuk bölümümüzdeki bu yazımızda sizlere Çocuklarda Kekemelik Neden Olur? hakkında bilgiler vereceğim.

Çocuklarda Kekemelik Neden Olur?

Kekemelik; konuşma sırasında tekleme, tutulma, takılma ve tekrarların gerçekleşmesi ile konuşma akıcılığının bozulması durumudur. Konuşma bozukluğu olan kekemeliğin nedenlerini yapılan araştırmalar neticesinde fizyolojik ve psikolojik olarak iki ana başlıkta inceleyebiliriz. Bu nedenler fizyolojik olarak nörofizyolojik ve nefes alımın yetersizliği şeklinde ki kategoridedir. Nörofizyolojik olarak diğer bireylere göre kronik kekemelikte beynin dili kullanım alanı olan sol yarım küresinde gri ve beyaz maddeler arasında gri maddeler daha ağırlıktadır. Ayrıca 3-9 yaş arası çocuklarda sinir ağı bağlantıları zayıftır. Bu da hareket kontrolünü ve konuşmada akıcılığı engellemektedir. Psikolojik nedenlerini ise düşünsel, duygusal ve travmatik açıdan değerlendireceğiz. Kekeme bireyler kendi kendilerine olduklarında kekelemez lakin biriyle ya da sosyal ortamda konuşacağı zamanlarda kekeler. Bu durum bireyin başkası ile iletişimde olumsuz düşünce kalıpları oluşturması sonucu gerçekleşir.

İç sesi ile kendi kendine “eyvah kekeleyeceğim, ya kekelersem, kekeleyeceğim ve bana gülecekler, rezil olacağım vb.” gibi söylemlerde bulunarak konuşmasını elinde olmadan sabote eder. Duygusal olarak çocuğun kendini güvensiz, kaygılı, stres altında hissetmesi ve kendini ifade etmesinin bastırılması (ağlamasının, öfkesinin engellenmesi gibi) gibi etmenler kekemeliğe neden olmaktadır. Son olarak travmatik durumları nedenler arasında irdeleyeceğiz.

Bilinçaltı her şeyi kaydeder, bu da konuşma ve ifadede yaşanılan olumsuz durumların da kayıtlı olduğunu hatırlatır bize. Örneğin sınıfta konuşurken takıldın ve arkadaşların güldü, markette alışverişte kekelediniz vs. bu deneyimlerin en ufak tekrarı ile bilinçaltı benzer deneyimlerden seni uzak tutmaya çalışır tutamazsa benzer deneyimleri tekerrür eder. Bu sebeplere ek olarak kekemelerde beynin düşünme hızı daha fazladır. Ve bu hıza yetişebilmek için konuşma sert ve hızla çıkmaya çalışır. Kekeme olmayanlarda düşünme hızına konuşma hızı yetişebilirken kekemelerde düşünme hızı öndedir.

Çocuklarda Kekemelik Geçici Midir?

Dil gelişiminde uzmanların kritik dönem dediği 2-4 yaş arasında kekemelik görülebiliyor. Dil gelişimi bu dönemde hızlı ve ömür boyu kullanacağı şekle gelmektedir. Bu aşamada ola ki kekemelikle karşılaşıldığında kalıcı bir durum olup olmadığını anlayamayız. Lakin kalıcı olmaması için şunlara dikkat etmeliyiz.

• Ailede birinci derece akrabalarda kekemelik öyküsünün bulunması
• Artikülasyon bozukluğu (sesleri yanlış veya eksik çıkarması), hızlı ve bozuk konuşma vb. dil bozuklukları
• Dikkat eksikliği ve hiperaktivite
• Psikolojik sorunlar
• Mükemmelliyetçi, aşırı hassas, aşırı duyarlı, aşırı endişeli olma
• Kekemeliğin türü, bedensel reaksiyonlar (göz kırpma, ayak vurma)
• Çocukta kekemelik fark edildiğinde çocuğun konuşmasının sürekli düzeltilmeye çalışılması kekemeliği kronikleştirebilir.

    Kekemelik geçici mi sorusunu kesinlikle evet ya da hayır şeklinde cevaplamak yukarıdaki bilgilere istinaden yanlış olur.

Kekemelikte Cinsiyet Faktörü?

Yapılan araştırmalarda 2-4 yaş arası kız erkek çocuklarda eşit oranda görülmekte iken, ilerleyen yaşlarda okul çağında erkeklerde %3 oranında bir artış gözlenmektedir. Bu artış yetişkin erkeklerde %80 oranlara varmaktadır. Kekemelikte cinsiyet arası fark yaş ilerledikçe bariz bir şekilde gözlemlenmektedir. Kekemelik tedavisi var mıdır? Sorusunun yanıtı da net verilebilen bir cevap olmasa da nefes teknikleri, duygusal boşaltım, yavaş ve tane tane sesli okuma, kelime çıkışını yumuşatıp yavaşlatma uygulamaları ile olumlu sonuç alan bireyler mevcuttur.